Bài và hình THANH PHONG
Cách nay 86 năm một tôn giáo mới ra đời tại miền Tây Việt Nam, đó là đạo Phật Giáo Hòa Hảo do Đức Huỳnh Phú Sổ khai sáng tại làng Hòa Hảo, Quận Tân Châu, Châu Đốc. Là vị Giáo Chủ siêu phàm nên Ngài đã nhanh chóng thu nhận gần 2 triệu tín đồ chỉ trong hai năm đầu lập đạo. Từ ngày đó đến nay, tại quốc nội cũng như hải ngoại, tất cả tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo đều coi Ngày 18 tháng 5 là ngày quan trọng nhất của đạo, và tại Nam California, vào sáng Chủ Nhật ngày 15 tháng 6 năm 2025 tại Hội Quán PGHH, 2114 W. McFadden Ave, Santa Ana, Ban Trị Sự Phật Giáo Hòa Hảo Miền Nam California do ông Trần Văn Tài làm Hội Trưởng đã long trọng tổ chức đại lễ kỷ niệm 86 năm ngày Đức Huỳnh Giáo Chủ khai sáng nền đạo.

Buổi lễ được bắt đầu lúc 10 giờ 30 sáng , các thanh, thiếu niên PGHH lên trước lễ đài hát quốc ca và sau đó có phút mặc niệm tưởng nhớ công đức tiền nhân, anh hùng liệt nữ, các chiến sĩ QL/VNCH đã hy sinh vì tổ quốc và đồng bào đã bỏ mình trên đường tìm tự do từ sau ngày 30.4.1975.
Đến tham dự có Hòa Thượng Thích Minh Tuyên Pháp Chủ Giáo Hội Tăng Già Khất Sĩ Thế Giới, Viện Chủ Tổ Đình Minh Đa7ng Quang, đương nhiệm Chủ Tịch Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam tại Hoa Kỳ, Hiền Tài Ngô Thiện Đức, Phó Tổng Thư Ký HĐLT, Hiền Tài Nguyễn Tấn Tạo (Châu Đạo Cao Đài nam Cali); , Hòa Thượng Thích Minh Mẫn, Viện Chủ chùa Huệ Quang, thành viên Hội Đồng Giáo Phẩm Giáo Hội PGVNTN Hoa Kỳ; Ông Trần Văn Vui, Tổng Bí Thư Dân Xã Đảng, ông Nguyễn Thanh Giàu, Hội Trưởng PGHH Trung Ương, ông Trần Nghĩa Đời, Hội Trưởng Hội Gò Công; Hoàng Tử Bảo Ân, bà Kim Yến và phái đoàn Hội thân hữu Bạc Liêu, một số đồng đạo PGHH đến từ các tiểu bang xa và phóng viên đài truyền hình SBTN, các báo Viễn Đông, Việt Báo, Người Việt và đông đảo đồng đạo PGHH tại miền Nam California.

Sau lễ chào cờ và giới thiệu thành phần tham dự, MC Bạch Văn Trung giới thiệu ông Ngô Văn Ẩn, Trưởng Ban Tổ Chức đọc diễn văn khai mạc, thay mặt Ban Trị Sự và Ban Tổ Chức, ông kính chào quý quan khách và anh chị em đồng đạo tới tham dự ngày đại lễ 18 tháng 5 lần thứ 86. Sau đó, ông tiếp: “Hàng năm vào ngày 18 tháng 5 âm lịch, toàn thể đồng đạo PGHH từ quốc nội đến hải ngoại đều long trọng tổ chức ngày đại lễ khai sáng đạo PGHH. Hôm nay, dù xa cách quê hương, ở nơi hải ngoại, nhưng với tinh thần thương Thầy, mến Đạo, cùng hòa mình với toàn thể tín đồ PGHH trên thế giới, Ban Trị Sự PGHH Miền Nam Cali thành kính long trọng tổ chức ngày đại lễ Khai Sáng Đạo, để tưởng nhớ công ơn vô lượng của Đức Huỳnh Giáo Chủ đã dày công khai sáng nền đạo PGHH, hoằng hóa chúng sinh, vào ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão 1939 tại làng Hòa Hảo, Quận Tân Châu tỉnh Châu Đốc, Việt Nam… Như qúy vị đã biết, sau ngày khai sáng nền Đạo, chỉ có thời gian vài năm ngắn, số tín đồ quy ngưỡng theo với Đức thầy đến gần hai triệu người, trong khi dân số toàn miền Nam vào thời đó chỉ khoảng 10 triệu người mà thôi; điều đó nói lên sự vi diệu, giáo lý của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, với sự vận dụng tài tình hay yếu tố Khế Ly và Khế Cơ, là “tùy phong hóa dân sanh phù hợp” của Đức Huỳnh Giáo Chủ….Ý nghĩa của Ngày Khai Sáng Nền Đạo PGHH hay nói cách khác, ảnh hưởng của sự xuất hiện, nền Đạo PGHH như thế nào, đối với xã hội Việt Nam trong phần nói về ý nghĩa ngày Đại lễ sẽ do ông Hội Trưởng Trần Văn Tài trình bày với quý vị. Trước khi dứt lời, một lần nữa, thay mặt Ban Tổ Chức, chúng tôi xin chân thành cảm tạ tất cả quý vị dành thì giờ quý báu, đến tham dự buổi lễ hôm nay và xin được tuyên bố Khai Mạc Đại Lễ Kỷ Niệm Năm Thứ 86, ngày Đức Huỳnh Giáo Chủ khai sáng nền đạo Phật Giáo Hòa Hảo. Kính chúc quý vị cùng bửu quyến được thân tâm an lạc, đạo quả viên dung, vạn sự kiết tường.

Tiếp theo là phần nghi lễ PGHH, ông Nguyễn Thanh Giàu, ông Trần Văn Tài và ông Ngô Văn Ẩn ra trước bàn thờ thắp hương và tuyên đọc các lời khấn vái trước bàn thờ Tam Bảo, Cửu Huyền Thất Tổ , Đức Huỳnh Giáo Chủ và tấm trần màu đà.
Tiếp theo, ông Ngô Văn Ẩn đọc bài Sứ Mạng của Đức Thầy do chính tay Ngài viết tại Bạc Liêu ngày 18.5 năm 1942. Kế đến, đồng đạo Hoa Lưu lên tuyên đọc Lời Khuyên Bổn Đạo hay còn gọi là 8 điều răn cấm được trích trong Sấm Giảng của Đức Huỳnh Giáo Chủ.
Ông Trần Văn Tài, Hội Trưởng Ban Trị Sự PGHH Miền Nam Cali trình bày Ý Nghĩa Ngày Đại Lễ 18 Tháng 5: “…..Ngày này cách nay 86 năm một thanh niên vừa tròn 20 tuổi, sống trong một xã hội băng hoại, nhân tâm ly tán, đã tuyên bố trong bài Sứ Mạng do chính tay Ngài viết: “Vì thời cơ đã đến, lý Thiên Đình hoạch định, cuộc nguy cơ thảm họa sắp tràn lan, và Ngài cho biết nguyên do nên ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão, Ta hóa hiện ra đời cứu độ chúng sanh”. Ngài chính là Đức Huỳnh Giáo Chủ, đản sanh ngày 25.11 năm Kỷ Mão tại làng Hòa Hảo, tỉnh Châu Đốc, An Giang thuộc miền Tây Nam Việt, nơi có ruộng đồng trù phú, cò bay thẳng cánh và cũng được xem là vựa lúa quan trọng của quốc gia.

Đức Thầy là trưởng nam của Đức ông Huỳnh Công Bộ và đức Bà Lê Thị Nhậm, Đức Ông là hương cả tại làng Hòa Hảo, một gia đình trung lưu, phúc hậu, có vai trò quan trọng và uy tín với nhân dân địa phương. Ông sơ Huỳnh Công Tri và ông cố Huỳnh Văn Truyền của Đức Ông đều là công thần hy sinh vì tổ quốc, được vua ban chiếu khen thưởng. Đức Huỳnh Giáo Chủ thuyết pháp thao thao bất tuyệt, chữa nhiều bệnh khó trị cho dân và viết Sấm Giảng và thi văn tuyệt diệu. Nhiều thi sĩ, văn gia hoặc luật gia nghe tiếng đến chất vấn đểu phải công nhận Ngài là một bậc siêu phàm. Cũng từ năm 1939 Đức Huỳnh Giáo Chủ sáng tác thật nhiều kệ giảng, nội dung tiên tri chiến cuộc sẽ tràn lan, nhân loại sẽ điêu linh và kêu gọi mọi người bỏ dữ về lành, thực hành tứ ân, trau dồi thiền tịnh để trở thành thiện nhân trong xã hội và tu tập để tiến đến giải thoát.
Phần trình bày của ông Trần Văn Tài khá dài và đầy đủ chi tiết, ông dẫn chứng những điều cương yếu trong các bài thuyết giảng của Đức Thầy như Thuyết Tứ Ân, Luận Về Tam Nghiệp, Luận về Bát Chánh. Đặc biệt, Đức Huỳnh Giáo Chủ đã đưa ra những thay đổi mang tính chất cách mạng. Đó là: Bài trừ các loại mê tín dị đoan, Loại bỏ các nghi lễ rườm rà, Giản dị hóa nghi thức thờ phượng. Không tạo dựng tự viện mà tu hành tại gia. Hướng giáo lý vào hành động nhập thế, hướng tinh thần từ bi bác ái vào cải tiến xã hội và hướng đức Dũng của Phật đạo vào tình yêu đất nước. Theo giáo lý PGHH, người tín đồ đặt trong nhà mình một bàn thờ, trên thờ Tam bảo Phật, Pháp, Tăng, Anh hùng Dân tộc, dưới thờ Tổ Tiên Cha Mẹ đã qua đời. Không có hình tượng mà chỉ thờ một tấm trần màu đà, biểu tượng sự hòa hợp các màu sắc, không phân biệt chủng tộc và tiêu biểu cho tinh thần tối thượng của nhà Phật.

Ông Hội Trưởng cũng cho biết, bài Nguyện của tín đồ PGHH ngôn ngữ giản dị, dễ nhớ. Trong nhà tín đồ việc trang trí nơi thờ phượng thật hết sức giản dị, tinh khiết. Cư sĩ tại gia PGHH chỉ chú trọng vào ba nơi thờ chánh là Bàn Thông Thiên đặt trước nhà ngoài trời, còn Bàn Thờ Ông bà và bàn thờ Phật đặt trong nhà. Việc cúng Phật, theo quy tắc chính yếu của đạo là không cúng bằng vật dụng gì khác hơn bông hoa, nước lã và đèn hương. Ngoài ra, ông Trần Văn Tài cũng đưa ra 2 khuynh hướng của người đồng đạo hải ngoại: Khuynh hướng Thuần Đạo và Khuynh Hướng Thế Lực. Sau khi giải thích hai khuynh hướng, ông nói tiếp “Đã gần 50 năm kể từ thời gian đồng đạo chúng ta họp nhau nơi hải ngoại, chúng ta vẫn chưa đạt được khuynh hướng Thuần Đạo để Tre Già Măng Phải Mọc. Trong phần cuối, ông Trần Văn Tài mong muốn lớp già phải vun bồi cho lớp trẻ chu toàn nhiệm vụ. Nhân ngày Father’ Day, đại diện Ban Trị Sự, ông kính chúc quan khách, thân hữu và đồng đạo nhiều hạnh phúc, sức khỏe và thân tâm an lạc.
Sau bài phát biểu của ông Hội Trưởng Trần Văn Tài, hai đồng đạo Trần Mỹ Hạnh và Nguyễn Sum diễn ngâm bài sấm giảng “Dặn dò bổn đạo” của Đức Huỳnh Giáo Chủ.
Tiếp theo, MC Bạch Văn Trung kính mời Hòa Thượng Thích Minh Tuyên có lời phát biểu. Hòa Thượng lên tiếng ca ngợi Đức Huỳnh Giáo Chủ là một vị lãnh đạo tôn giáo tài ba, chỉ trong thời gian ngắn và với tuổi đời còn non trẻ mà Ngài đã làm nên một kỳ công vĩ đại, để lại cho dân tộc Việt Nam và thế giới một đường lối đạo hạnh rất qúy báu…. Hòa Thượng cũng lên tiếng khen ngợi ông Trần Văn Tài và Ban Trị Sự có nhiệt tâm phục vụ đạo pháp và với tinh thần hy sinh gắn bó với đạo, đã giúp Hội Quán PGHH ngày càng đổi mới và có thêm nhiều đồng đạo.
Sau lời Hòa Thượng Thích Minh Tuyên, ông Trần Văn Vui, cựu Đoàn Trưởng Thanh Niên Đoàn PGHH và hiện là Tổng Bí Thư Việt Nam Dân Xã Đảng lên trình bày cảm tưởng.
Sau cùng, ông Ngô Văn Ẩn, Trưởng Ban Tổ Chức Đại Lễ lên cảm tạ quan khách, thân hữu và đồng đạo, đồng thời kính mời mọi người dùng cơm chay thân mật do Đoàn Phụ Nữ PGHH khoản đãi.
Đại lễ 18 tháng 5 hoàn mãn vào lúc 12 giờ trưa cùng ngày./.