KIỀU MỸ DUYÊN
Chùa Bảo Quang, 713 N Newhope St., Santa Ana, CA 92703, tổ chức Ngày Về Nguồn lần thứ 14 và kỷ niệm 35 năm thành lập vào 3 ngày, thứ sáu, thứ bảy và chủ nhật, 26, 27 và 28/9/2025. Ngày chủ nhật là đông nhất, bắt đầu từ 6 giờ sáng đến 9 giờ tối.
Nhiều người ngạc nhiên khi biết Hòa Thượng Thông Hải mới về làm viện trưởng của chùa Bảo Quang 1 năm, sao có nhân sự nhiều để tổ chức cho hàng ngàn quan khách tham dự? Thì ra, nhân sự từ khắp nơi về đây lo cho ngày Về Nguồn thứ 14, cũng như kỷ niệm 35 năm thành lập chùa Bảo Quang của cố Hòa Thượng Thích Quảng Thanh.

Hòa thượng Thích Quảng Thanh, nguyên viện chủ chùa Bảo Quang, tên thật là Dương Thanh Tùng, sinh quán Thanh Lương, Bình Thuận, còn là một thi sĩ nổi tiếng với tên Thanh Trí Cao. Về lãnh vực tôn giáo, ngài từng giữ chức Tổng Vụ Trưởng Hoằng Pháp Phật Giáo Việt Nam Trên Thế Giới, sáng lập và là chủ tịch của Trung Tâm Phật Giáo Việt Mỹ phụng sự xã hội tại Orange County, là Tổng Thư Ký tòa soạn tạp chí Trúc Lâm.
Về lãnh vực văn hóa, Hòa Thượng Thích Quảng Thanh còn là một thi sĩ nổi tiếng với tên Thanh Trí Cao, là hội viên của Hiệp Hội Thi Sĩ Quốc Tế, từng xuất bản nhiều tập thơ như Trăng Ngủ Trong Mây, Trên Dòng Tử Sinh, Hương Vị Chân Tâm, Hái Hoa Tuyết Đông và Khoác Áo Chân Không v.v.. Thơ đã được đăng tải rộng rãi trên nhiều tập san người Việt hải ngoại và được nhiều nhạc sĩ phổ thành ca khúc và phát hành CD rộng rãi khắp nơi. Về lãnh vực nghệ thuật, Hòa thượng cũng là một họa sĩ tài hoa, có nhiều tác phẩm tranh sơn dầu nghệ thuật mang ý nghĩa tâm linh, được trưng bày và triển lãm tại nhiều nơi. Hòa thượng còn sở trường về nghệ thuật cắm hoa theo các trường phái Tây Phương, Nhật Bản và Việt Nam, đã viết sách hướng dẫn về nghệ thuật cắm hoa, và từng đoạt giải huy chương vàng trong các cuộc triển lãm về nghệ thuật cắm hoa tại Việt Nam cũng như tham dự các cuộc triển lãm nghệ thuật của thế giới tại Hoa Kỳ. Ngoài ra, Hòa thượng còn là một nhà nghiên cứu và kiến trúc các kiểu non bộ lớn nhỏ mang nhiều sắc thái đa dạng.

Kể từ ngày 19/7/2009, Hòa thượng Thích Quảng Thanh đã được bổ nhiệm vào chức Tổng Vụ Trưởng Ngoại Giao, kiêm Chánh Văn Phòng Trung Ương Thượng Thủ Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam trên Thế Giới do Đại Lão Hòa Thượng Thích Tâm Châu ấn ký. Hòa Thượng viên tịch lúc 12 giờ 45 phút sáng tại chùa Bảo Quang, thành phố Santa Ana, tiểu bang California, Hoa Kỳ vào ngày 9 tháng 6 năm 2019, trụ thế 69 năm. Ngài an nhiên tự tại ra đi về miền lạc cảnh để lại biết bao niềm quý kính tiếc thương. Phật Tử chùa Bảo Quang mất đi một bậc thầy bao dung khả kính. Giáo Hội mất đi một vị tăng sĩ tài hoa một đời tận tụy hy hiến. Người Việt tị nạn Cộng Sản mất đi một nhà đấu tranh kiên cường, một con người hết lòng lo lắng cho Tự Do Tôn Giáo, Nhân Quyền, cho sự sống còn của Dân Tộc và sự vẹn toàn lãnh thổ

Các Hòa Thượng từ khắp nơi trên thế giới về chùa Bảo Quang tham dự như Hòa Thượng Như Điển đến từ Đức Quốc; Hòa Thượng Thích Bổn Điền đến từ Sydney, Úc Châu; Hòa Thượng Thích Bảo Lạc đến từ Úc Châu, ngài du học ở Nhật và định cư ở Sydney, Úc Châu năm 1981; Hòa Thượng Huỳnh Quang từ Úc Châu; Hòa Thượng Thích Bổn Đạt đến từ Attawa, Canada; Hòa Thượng Thích Nguyên Siêu đến từ San Diego; Hòa Thượng Viên Chiêu từ Sacramento, Hòa Thượng Đinh Quang đến từ Georgia; cùng với sự hiện diện của Hòa Thượng Thích Chơn Thành, Hòa Thượng Thích Phước Thuận, Hòa Thượng Thích Tín Nghĩa, Hòa Thượng Thích Nguyên Trí, Hòa Thượng Thích Trí Đức, Hòa Thượng Thích Minh Tuyên, Hòa Thượng Thích Tâm Minh, Hòa Thượng Thích Minh Hồi, Hòa Thượng Thích Tâm Phương, Hòa Thượng Thích Thiện Long, Hòa Thượng Thích Nhật Huệ, v.v. Ban điều hợp chương trình: Thượng Tọa Thích Hạnh Tuệ, Thượng Tọa Thích Chúc Đại và Thượng Tọa Thích Đức Trí.
Thuyết trình hội thảo: Hòa Thượng Thích Tín Nghĩa, Hòa Thượng Thích Nguyên Siêu, Hòa Thượng Thích Bổn Đạt, Hòa Thượng Thích Minh Dung, Hòa Thượng Thích Tâm Minh và Hòa Thượng Thích Chúc Đại.

Các Hòa Thượng được mời phát biểu cảm tưởng: Hòa Thượng Như Điển ở Đức, Hòa Thượng Tâm Minh, Hòa Thượng Tâm Phương ở Úc Châu và Tân Tây Lan, Hòa Thượng Chân Thành ở chùa Liên Hoa, thành phố Garden Grove, Hòa Thượng Nguyên Siêu ở chùa Pháp Vương, San Diego, Hòa Thượng Minh Hồi ở San Diego, Tăng Già Khất Sĩ Thế Giới, Hòa Thượng Nguyên Trí ở chùa Bát Nhã, thành phố Santa Ana.
Hòa Thượng Tâm Phương giảng dạy rất xuất sắc rằng tỳ kheo phải sống trong giáo lý Phật pháp, tôn trọng lẫn nhau, kính trọng trưởng thượng, sống không bị lôi cuốn. Lời dạy bảo của các thầy Bổn Đạt, Hòa Thượng Chân Thành, Hòa Thượng Nguyên Siêu, Hòa Thượng Minh Hồi, Hòa Thượng Tâm Minh, Hòa Thượng Tâm Phương, Hòa Thượng Như Điển, tất cả là lời vàng, thước ngọc, quý giá vô cùng.
25 sư cô từ chùa Đức Viên của cố sư bà Đàm Lựu về đây giúp. Các Phật tử của chùa Năng Nhơn ở San Jose, của chùa Hawaii, đệ tử của chùa An Lạc ở Ventura. Hòa Thượng Thông Hải đang là viện chủ của các chùa ở Hawaii, chùa ở Ventura, chùa ở Luân Đôn, chùa ở Hollywood, v.v., về đây cũng giúp để cho ngày Về Nguồn thứ 14 được thành công mỹ mãn.
Đại hội kéo dài 3 ngày, các Hòa Thượng về từ Đức Quốc là Hòa Thượng Như Điển, phái đoàn từ Úc và Tân Tây Lan, phái đoàn về từ Canada. Hòa Thượng Thông Hải đã từng tổ chức Về Nguồn lần thứ 13 ở tu viện An Lạc, Ventura, lần này là lần thứ 14. Hòa Thượng đã từng tham dự 12 đại hội Về Nguồn. Thành phần giúp ban tổ chức thành công rực rỡ trong đại hội hơn 100 Phật tử nam nữ, cả trăm sư cô đón tiếp hơn 1000 khách đến từ bốn phương, từ xe đưa đón từ phi trường, từ mua vé máy bay, chỗ ăn, chỗ ở, v.v.
Các Hòa Thượng đi tu nhiều năm, nghiên cứu Phật pháp, kiến thức uyên thâm, rất tiếc những bài phát biểu của các Hòa Thượng rất ngắn. Nếu các Hòa Thượng mở khóa tu 1 tuần, 2 tuần, 3 tuần hay 4 tuần trở lên, các Phật tử ở California có cơ duyên học hỏi thì phước đức vô lượng cho Phật tử
Hòa Thượng Nguyên Siêu ở San Diego có công ấn tống bộ sách Đại Tạng Kinh dày công nghiên cứu của cố Hòa Thượng Tuệ Sỹ và một ủy ban biên tập gồm các Hòa Thượng trong đó có Hòa Thượng Như Điển và nhiều vị Hòa Thượng trong Phật Giáo Thống Nhất. Kinh Đại Tạng để đời đời trong các thư viện của các quốc gia Âu Châu như Đức, Pháp, các thư viện ở Hoa Kỳ. Chúng tôi còn nhớ, ngày ra mắt sách Đại Tạng, Hòa Thượng Tuệ Sỹ còn sinh tiền, thầy không sang Hoa Kỳ, Hòa Thượng gặp gỡ các chư tôn đức và Phật tử trên thế giới qua truyền hình. Cuộc ra mắt Đại Tạng Kinh được tổ chức ở nhà hàng Brodard Chateau, thành phố Garden Grove, Orange County, tiểu bang California. Đệ tử cúng dường để in ấn là bà Quảng Nguyện, là người tặng tiền để ấn tống bộ kinh này, hai lần in ấn tống và chuyên chở trên $300,000. Lòng quảng đại của bà Quảng Nguyện làm cho đồng hương nhớ mãi và rất cảm động.

3 ngày tổ chức Về Nguồn và kỷ niệm 35 năm thành lập chùa Bảo Quang chi phí vào khoảng $100,000. Trong buổi lễ không kêu gọi cúng dường. Các chùa của Hòa Thượng Thông Hải đóng góp, chùa ở Hawaii, An Lạc ở Ventura, Bảo Quang.
Ngày chủ nhật, 28/9/2025, các Hòa Thượng phát biểu của mình rất ngắn như Hòa Thượng đến từ Úc Châu và Tân Tây Lan, Hòa Thượng Như Điển đến từ Đức Quốc, Hòa Thượng đến từ Canada, Hòa Thượng Nguyên Siêu đến từ San Diego, người có công đón tượng Phật từ Úc Châu về San Diego mà chư tôn đức và Phật tử có cơ hội chiêm ngưỡng trong những năm về trước.
Quan khách tham dự trong 3 ngày lễ, ngoài người bản xứ còn có nhiều người khắp nơi trên thế giới nhân dịp về đây thăm bà con, du lịch và nhờ đọc trên các báo Viễn Đông, Việt Báo, xem TV, đến đây tham dự ngày lễ.
Người địa phương gồm có bác sĩ Khải, bác sĩ Võ Đình Hữu (chủ tịch cộng đồng Hoa Kỳ), nhà làm truyền thanh nguyên chủ đài Mẹ Việt Nam- cô Như Hảo; thân mẫu của bác sĩ Tâm Nguyễn (giáo sư đại học Cal State Fullerton), nhạc sĩ giáo sư âm nhạc Nam Hưng đưa các em thiếu nhi đến trong bài đầu tiên lễ Dâng Hoa rất đẹp; nhiều nhân sĩ nổi tiếng tham dự trong cộng đồng. Từ xa đến có Quang Hải, Phan Trung Kiên, từ San Diego.
Ngày thứ bảy 27/9/2025, Hòa Thượng Tâm Minh, trong phái đoàn Úc Châu, thuyết pháp về cố Hòa Thượng Thích Tâm Châu rất thành công, được các chư tôn đức, sư cô và Phật tử lắng nghe một cách chăm chú. Hòa Thượng Thích Tâm Châu, chủ tịch giáo hội Phật giáo Việt Nam trên thế giới, hệ phái này có nhiều chùa ở hải ngoại.

Cố Hòa Thượng Thích Tâm Châu lúc 42 tuổi đã làm chủ tịch Viện Hóa Đạo ở Việt Nam. Các phái đoàn ngoại quốc đến Việt Nam đều thăm viếng ngài. Hòa Thượng viết rất nhiều sách. Chúng tôi còn nhớ một phái đoàn Thượng Nghị Sĩ ở Úc Châu đến Việt Nam thăm chính phủ Việt Nam Cộng Hòa, sau đó viếng thăm ngài ở viện Hóa Đạo. Sau này định cư ở hải ngoại, Hòa Thượng thành lập nhiều chùa ở khắp nơi trên thế giới. Hòa Thượng Tâm Châu thường đi giảng ở Úc Châu, mỗi lần đi Úc Châu, trên đường về, Hòa Thượng thường ghé Orange County. Ngài viên tịch vào ngày 20/8/2015, thọ 93 tuổi, tại Tổ Đình Từ Quang, Montreal, Quebec, Canada.
Có một kỷ niệm mà chúng tôi nhớ mãi, có một buổi sáng, chúng tôi đang phỏng vấn Hòa Thượng Tâm Châu thì có một phái đoàn Phật tử của chùa Trúc Lâm Yên Tử ở thành phố Santa Ana đến, vừa vào cửa, phái đoàn đa số là người lớn tuổi quỳ lạy ngài, chúng tôi phải đứng dậy tránh ra, trong lúc máy quay phim, máy thu hình đang còn chạy. Lòng mộ đạo và tôn kính Hòa Thượng Thích Tâm Châu là thế. Bao giờ gặp Hòa Thượng, ngài đều hỏi chúng tôi một câu: Có liên lạc với thầy Tuệ Sỹ không? Đó là những kỷ niệm tuyệt vời mà chúng tôi không thể quên được trong đời này.

Nói về Hòa Thượng Thông Hải, nhiều Phật tử cho rằng Hòa Thượng giao thiệp rất rộng rãi. Thầy về chùa Bảo Quang không bao lâu đã tổ chức được đại lễ rất đông đồng bào tham dự. Thầy có bằng cao học về tâm lý học, thầy đã từng là điều hành viện dưỡng lão ở Hawaii trong 14 năm, thành tích này không phải ai cũng làm được.
Buổi chiều ngày chủ nhật 28/9/2025, trời lạnh, văn nghệ rất xuất sắc với những ca sĩ nổi tiếng thành danh hát với trái tim của mình nên thu hút người nghe. Trời lạnh nhưng khán thính giả không thấy lạnh vì tiếng hát ngọt ngào làm ấm lòng người tham dự.
3 ngày đại hội Về Nguồn và kỷ niệm 35 năm thành lập chùa Bảo Quang rất thành công. Mọi người an toàn ra về. Đây cũng là cơ hội cho các Hòa Thượng lớn tuổi có cơ hội gặp nhau, hy vọng còn gặp nhau kỳ tới.
Orange County, 29/9/2025
KIỀU MỸ DUYÊN
(kieumyduyen1