KIỀU MỸ DUYÊN
Hòa Thượng Thích Viên Lý, trụ trì chùa Điều Ngự, hỏi tôi:
– Ông Vi Anh mất rồi, cô biết không?
Tôi sửng sốt, im lặng. Mới ngày nào ông Vi Anh và ông Lưu Vĩnh Lữ đến thăm tôi đây mà. Anh em cười nói, vui như pháo nổ, vui như ngày hội, ngày Tết. Năm ngoái, ngày 27/10/2024, chúng tôi còn gặp ông đi cùng con trai, Trung Tá Triết Bùi tham dự Đại Hội Quân Nhân người Mỹ gốc Việt năm 2024, ở Great Wolf Lodge, 12681 Harbor Blvd., Garden Grove, CA 92840, chúng tôi đã phỏng vấn ông về đại hội. Ông phát biểu: “Năm nay tôi 87 tuổi, tôi rất hãnh diện khi thấy hậu duệ của chúng ta người Mỹ gốc Việt biết trả ơn, đem sinh mạng, những ngày tháng tươi đẹp của họ để tham gia vào quân đội Mỹ. Họ rất khéo léo đã lập được hội quân nhân người Mỹ gốc Việt tại Hoa Kỳ, trong đó có tôi. Khi tôi làm báo tôi đã giúp cho tổ chức này nên hôm nay các em mời tôi đến đây tham dự đại hội. Tôi tin rằng người Mỹ gốc Việt của mình trong quân đội sẽ thăng tiến từ từ, bây giờ đã có tướng. Các em đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thay đổi đất nước như người Do Thái 2000 năm sau mới trở lại tái phục hồi đất nước của họ. Tôi hy vọng trong tương lai Việt Nam cũng được như thế đó. Xin Ơn Trên phù hộ cho chúng ta.” Vậy mà, giờ đây ông đã thành người thiên cổ.
Tôi hỏi Hòa Thượng:
– Ông Vi Anh mất hồi nào vậy, thưa thầy?
– Một tuần nay rồi. Ông mất ngày 4 tháng 8/2025, thọ 89 tuổi.
– Con sẽ cầu nguyện cho ông Vi Anh.
Hòa Thượng Viên Lý kể với giọng xúc động:
– Khi nghe bác Vi Anh qua đời, tôi chạy đến chánh điện cầu nguyện cho bác ngay. Tôi thường gọi “bác” Vi Anh, vì khi là Dân Biểu, giáo sư Vi Anh có đi dạy học. Khi bác vừa giã từ đài SBTN, bác gọi cho tôi ngay: bác nói bác muốn làm cho đài truyền hình IBC của tôi. Sau đó, bác về đây làm việc, bình luận chính trị với một vị nữa. Sau thì vị đó bệnh, không làm nữa, bác Vi Anh làm một mình. Bác làm việc rất cẩn thận, soạn thảo chương trình trước 1- 2 ngày gửi cho tôi xem. Khi bác bệnh, bác không thu hình được, bác cho biết bác bệnh. Tôi gọi hỏi bác đang ở đâu, bác cho biết đang ở nhà thương. Tôi làm ngay bản vinh danh và cảm ơn tặng cho bác, nhờ Nam Long đem đến nhà của bác. Bác là người tốt, có kinh nghiệm trong ngành truyền thông. Khi nghe bác mất, chúng tôi đợi cáo phó của gia đình để tất cả anh em của đài IBC chia buồn, nhưng gia đình không có cáo phó, theo di chúc của người qua đời.
Quý độc giả cũng biết Hòa Thượng Viên Lý rất nhiệt tình trong việc cầu nguyện. Trong mùa dịch Covid-19, Hòa Thượng vẫn đi đưa đám ma, vẫn cầu nguyện thường xuyên cho Phật tử qua đời. Ông Vi Anh là người cộng tác lâu dài với đài IBC, chắc chắn Hòa Thượng rất quan tâm, thương yêu người đã mất hết lòng hết dạ.
Nhà báo Vi Anh, một người hiền lành, được bằng hữu rất quý mến. Hòa Thượng Viên Lý nói tiếp:
– Ông Vi Anh là người rất tốt, làm việc tận tụy, giúp đỡ nhiều người.
Hòa Thượng Thích Thông Hải, trụ trì chùa Bảo Quang cho hay: thầy cầu nguyện cho cựu Dân Biểu Bùi Văn Nhân ở chùa Bảo Quang. Thầy cũng không biết nhà báo Vi Anh là cựu Dân Biểu, vì gia đình chỉ nói về thân nhân qua đời mà thôi. Hòa Thượng Thích Thông Hải mới về chùa Bảo Quang sau này.
Ông Vi Anh, tên thật là Bùi Văn Nhân, cựu Dân Biểu Việt Nam Cộng Hòa. Ông ở tù, được con trai là Trung Tá Triết Bùi bảo lãnh sang Hoa Kỳ định cư. Ông Vi Anh có chương trình bình luận chính trị trên đài truyền hình SBTN. Chúng tôi rất hân hạnh được làm việc với ông, nên rất kính phục ông, vì ông rất có lương tâm nghề nghiệp, chịu khó học hỏi, tốt với bằng hữu, hết lòng với quê hương, đất nước.
Nhà báo Vi Anh rất có lý tưởng, ông đã viết trong bài báo “Ngày Cựu Chiến Binh Mỹ” đăng trên Việt Báo: “… Sau cùng, sẽ thiếu nếu không nói đến những cựu chiến binh Việt Nam Cộng Hòa di tản qua nước Mỹ. Đã tái tập họp trong đại hội toàn quân VNCH. Đã vào hàng từng quân binh chủng. Hầu hết những danh xưng đơn vị lớn và quân binh chũng đều có mặt trên nước Mỹ. Hầu hết những cuộc đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền Việt Nam đều có mặt những cựu quân nhân Quân Lực VNCH. Nhiều người dù sống đời dân sự trên dất nước định cư như Mỹ, nhưng lòng vẫn còn ở trong Quân Đội, tự thấy mình chưa giải ngũ, còn vì dân chiến đấu, vì nước hy sinh trong cuộc “chiến tranh khác” là tranh đấu cho Tự Do, Dân Chủ, Nhân Quyền Việt Nam. Nhiều quân nhân Việt Nam Cộng hoà ngày cuối đời, trong phút lâm chung mong mỏi, dặn dò đồng đội, bè bạn quân dân cán chính, tổ chức mà mình đã gia nhập và sinh hoạt, và gia đình, lời dặn dò thiêng liêng và thống thiết: “Xin phủ quốc kỳ Việt Nam trên linh cữu của tôi”. Một lòng trung thành, chung thủy với Tổ Quốc Việt Nam tới chết. Một lời nhắn nhủ phục vụ chánh nghĩa Tự Do, Dân Chủ Việt Nam đến hơi thở cuối cùng.”
Ông bà Vi Anh có 4 người con: 3 trai, 1 gái. Người con trai cả đã qua đời. Ông theo đạo Phật Giáo Hòa Hảo từ nhỏ. Ông giữ chức cố vấn ban trị sự Phật Giáo Hòa Hảo miền Nam California. Ngày 10/8/2025, ban trị sự Phật Giáo Hòa Hảo đã tổ chức lễ cầu siêu, cúng thất cho ông, với sự tham dự của các Phật tử và gia đình ông Vi Anh.
Con trai ông, Trung Tá Triết Bùi cho hay ba anh mất vì thiếu hồng huyết cầu. Ông trở bệnh từ 2 tháng nay. Ông ra đi thanh thản, nhẹ nhàng, không đau đớn. Ông Vi Anh sinh năm 1936, người Vĩnh Long. Sau khi Cộng Sản vào, ông bị bắt giam ở khám Chí Hòa. Vợ ông đi tìm ông ở các nhà tù, không ai biết ông bị giam ở đâu. Cho đến 3 năm sau mới biết ông bị giam ở khám Chí Hòa.
Cựu dân biểu Bùi Văn Nhân bệnh không ai biết, ra đi ít người biết, trước khi mất ông trối lại với vợ con: không cáo phó, ông không muốn gia đình, con cái mang nợ vì người chết nằm xuống không trả nợ được. Ông không muốn con cái mang nợ, chỉ muốn tổ chức tang lễ trong gia đình.
Trung Tá Triết Bùi nói:
– Con bảo lãnh ba con sang Mỹ chỉ trong vòng 7 tháng là đoàn tụ. Các cháu thương ông bà nội lắm. Khi ba má con cần đi đâu, chúng con chở ba má con đi như đi ăn, đi chợ. Ở nhà có tiệc, chúng con đều chở ba mẹ đến tham dự. Chúng con làm hết bổn phận của chúng con với cha mẹ lúc cha mẹ còn sống.
Trung Tá Triết Bùi cho biết quan tài của ông Vi Anh được quàn tại chùa Bảo Quang, đường Newhope, thành phố Santa Ana, làm lễ theo thủ tục Phật Giáo Hòa Hảo. Sau đó, đưa đến nhà quàn Fullerton làm lễ hỏa táng. Nhà báo Vi Anh khi còn sinh tiền, ông hạn chế đi đám tang, ông thường nói với chúng tôi: hơn 60 tuổi, không nên đi đám tang nhiều, nên ông đã căn dặn con cái khi ông mất, chỉ tổ chức trong gia đình, không cáo phó, không thăm viếng, không nhận vòng hoa, phúng điếu. Trước khi lìa đời, cựu Dân Biểu Bùi Văn Nhân ra vào nhà thương nhiều lần, vào nhà thương 10 ngày rồi trở ra, lại vào nhà thương. Ông thiếu hồng huyết cầu, vào nhà thương để bác sĩ điều trị. Lần này, khi đưa vào nhà thương, tim ông đập rất yếu, ông ra đi một cách thanh thản như đang ngủ, dù bác sĩ James Trần tận tình cứu chữa.
Nhà báo Phan Tấn Hải bày tỏ cảm xúc khi biết tin ông Vi Anh qua đời: “Nhà báo Vi Anh là một người nồng nàn yêu nước và là một tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo nhiệt tình. Trong khoảng gần ba thập niên làm việc chung trong nghề báo vùng Quận Cam, California, tôi nhìn thấy nơi nhà báo Vi Anh những sôi nổi không ngừng, luôn luôn chú tâm tới tất cả các chuyển biến của vận động dân chủ tại quê nhà. Theo tôi nhớ, anh Vi Anh không viết những gì ra khỏi ước mơ dân chủ cho Việt Nam, kể cả khi sức khỏe của anh bắt đầu suy yếu. Anh Vi Anh là một cựu Dân Biểu Việt Nam Cộng Hòa, nhưng hình ảnh của anh trong tôi và trong tâm tất cả những người Việt lưu vong từng có cơ duyên đọc anh, ngòi bút của nhà bình luận Vi Anh là những lời kêu gọi cho dân chủ Việt Nam sẽ là một kỷ niệm rất lâu dài trong cõi này.”
Xin cầu nguyện nhà báo Vi Anh sớm về Cõi Niết Bàn. Xin Phật Trời phù hộ gia đình ở lại bình yên.
Orange County, 8/2025
KIỀU MỸ DUYÊN
(kieumyduyen1@yahoo.com)
