KIỀU MỸ DUYÊN
Trưa thứ ba, ngày 14/10/2025, chúng tôi được gặp Đức Giám Mục Giuse Nguyễn Chí Linh, nguyên Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Ngài đã hưu trí nhưng vẫn làm việc tích cực ở khắp nơi, dâng thánh lễ ở nhiều nơi. Ngài rất chú trọng vấn đề giáo dục giới trẻ. Cùng đến Hoa Kỳ với Đức Cha có linh mục trẻ Raphael Đỗ Minh Tuấn, cha chánh xứ nhà thờ giáo xứ Kẻ Láng, giáo phận Thanh Hóa, miền Bắc Việt Nam. Đức Cha Nguyễn Chí Linh cho biết linh mục Đỗ Minh Tuấn đã làm chánh xứ nhà thờ Kẻ Láng nhiều năm. Nhà thờ này làm bằng gỗ, trên 146 năm, cần phải làm lại mới.
Đức Tổng Giám Mục Giuse Nguyễn Chí Linh là một vị Giám Mục Công Giáo Rôma người Việt Nam, từng đảm nhận vai trò Tổng Giám Mục Tổng giáo phận Huế (2016-2025), Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục (2016-2022), và Tổng Giám Mục Trưởng Giáo tỉnh Huế. Ngài là vị Giám Mục thứ 90 của hàng Giám Mục Việt Nam và được biết đến với khẩu hiệu Giám Mục “Xin cho họ nên một” (Ut sint unum). Ngài thông thạo tiếng Việt, Anh, Pháp và Latinh.
Đức Cha Nguyễn Chí Linh đã đóng góp rất nhiều cho Giáo Hội Việt Nam:
– Là vị Giám Mục thứ 7 tốt nghiệp từ Giáo Hoàng Học viện Thánh Piô X Đà Lạt. Ngài đóng góp vào việc đào tạo mục tử qua vai trò giáo sư tại Đại chủng viện Sao Biển.
– Thành lập Hội thầy thuốc Samaritano năm 2008 tại Thanh Hóa để hỗ trợ bệnh nhân, người khuyết tật và nghèo khổ; phát triển các chương trình học bổng, phân phối thuốc miễn phí và dự án nông thôn như bơm nước, đường bê tông.
– Tham gia cứu trợ thiên tai thường xuyên, như hỗ trợ nạn nhân lũ lụt năm 2007, 2008, 2009, 2017 tại các giáo phận, nhấn mạnh cứu trợ không phân biệt tôn giáo.
– Ủng hộ bệnh nhân HIV/AIDS, bảo vệ sự sống thai nhi, và lên tiếng về tự do tôn giáo, tranh chấp đất đai như vụ Thái Hà 2008 và Formosa 2017. Ngài nhấn mạnh đối thoại và công bằng xã hội qua các thư mục vụ.
– Dẫn đoàn Việt Nam tham dự “Ngày giới trẻ thế giới 2005” tại Đức; tham gia Thượng Hội đồng Giám Mục về Gia Đình 2015 tại Roma.
– Ứng phó COVID-19 năm 2020 với thư mục vụ kêu gọi cầu nguyện và hỗ trợ cộng đồng, phối hợp Caritas.
– Năm 2023: Ban hành thư ngỏ cho Tổng giáo phận Huế về các vấn đề mục vụ.
– Năm 2025: Chủ sự Thánh lễ Tạ Ơn tại Đại chủng viện Huế (11/04/2025) và Thánh lễ Dầu (17/04/2025); giám sát xây dựng Tòa Tổng Giám mục và Trung tâm Mục vụ Huế. Ngài nghỉ hưu vào 24/05/2025, đánh dấu kết thúc sứ vụ lãnh đạo Huế và tiếp tục phục vụ tại Giáo phận Đà Nẵng với vai trò Giám quản Tông Tòa.
Đức Cha Nguyễn Chí Linh đã từng du học ở Pháp 8 năm. Thế giới có 3 quốc gia có học bổng như chương trình Map ở Pháp, ở Ý và ở Hoa Kỳ. Đa số Giám Mục ở miền Nam Việt Nam đều đi du học trở về trước khi được thụ phong Giám Mục như các Giám Mục Nguyễn Hùng Vị, Đức Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt, Đức Hồng Y Phạm Minh Mẫn, v.v. Nhiều Giám Mục, linh mục nhờ du học mà nói thông thạo nhiều thứ tiếng như: tiếng Pháp, Ý, Anh, v.v. Nhiều Giám Mục, linh mục viết sách in bằng tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Pháp, v.v.
Đức Cha và cha Tuấn đến miền Bắc California trước, rồi đến Orange County, sau đó trở về Việt Nam. Đi đến đâu, Đức Cha và cha Tuấn cũng được đón tiếp một cách nồng nhiệt. Đức Cha và cha Tuấn không bao giờ nói chuyện bi quan. Ai hỏi về tình trạng Việt Nam thì Đức Cha và cha Tuấn, đặc biệt các vị lãnh đạo tôn giáo, không bao giờ than, nếu ai hỏi thì nói. Quý đồng hương nào là người dân Thanh Hóa, tị nạn rồi về thăm lại quê cha đất Tổ cũng biết ở miền Bắc, miền Trung khổ lắm, lụt lội quanh năm. Chúng ta đang sống ở đây bình yên thì ở Việt Nam nhiều nơi đang lụt lội, đồng bào phải di tản, màn trời chiếu đất.
Nhà thờ ở Thanh Hóa rất cổ, trên 146 năm, xây thời Pháp, có nhiều nhà thờ tường rêu phong, tường màu đen. Cha Đỗ Minh Tuấn ít nói, cha 50 tuổi. Đức Cha Nguyễn Chí Linh cũng ít nói, yên lặng nhiều hơn nói. Đức Cha cho biết nhà hưu trí của các cha ở Huế gồm có 28 vị. Trong nhà hưu trí này, có cha Nguyễn Văn Lý. Chúng tôi còn nhớ thi sĩ Chinh Nguyên, nguyên chủ tịch Văn Thơ Lạc Việt, đến Orange County ra mắt sách. Tất cả tiền bán sách gửi về tặng cha Nguyễn Văn Lý và các cha hưu trí. 8 tháng sau ngày ra mắt sách ở Orange County, thi sĩ Chinh Nguyên qua đời ở San Jose.
Phái đoàn đến thăm chúng tôi rồi đến thăm đài truyền hình VBS. Linh mục Nguyễn Ngọc Chuẩn, giám đốc của đài, đón tiếp phái đoàn một cách ân cần niềm nở. Cha Chuẩn mời Đức Cha và cha Minh Tuấn lên đài lúc 5 giờ chiều cùng ngày. Chúng tôi rất mừng vì nếu Đức Cha Nguyễn Chí Linh và cha Tuấn lên đài thì khán giả sẽ gọi vào thăm, cũng gửi về giúp đỡ cho các cha hưu trí, nhưng Đức Cha có hẹn chiều nay. Ngày mai, thứ tư 15/10/2025, Đức Cha Nguyễn Chí Linh và cha Đỗ Minh Tuấn sẽ về Việt Nam.
Cha Tuấn nói:
– Tôi không biết nói gì hết, nhưng tôi mời bà con, nếu có về Việt Nam thì xin thăm xã Xuân Trường, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Nhà thờ cũ lắm, cần được sửa chữa.
Nếu đồng hương hảo tâm, muốn liên lạc với cha Đỗ Minh Tuấn, email cho cha raphaeltuan@gmail.com. Cha Tuấn mong được gặp đồng hương. Ngài rất trẻ nhưng rất nhiệt tình giúp đỡ giáo dân của ngài.
Xin quý đồng hương đọc thư xin giúp trùng tu nhà thờ giáo xứ Kẻ Láng, giáo phận Thanh Hóa của linh mục Raphael Đỗ Minh Tuấn:
Khi chúng tôi hỏi về Đức Cha Ngô Quang Kiệt, Hồng Y Phạm Minh Mẫn, Đức Cha Đỗ Quang Khang, Đức Cha Nguyễn Hùng Vị. Chúng tôi hỏi vì sao mà tỉnh Kontum bây giờ thuộc về tỉnh Quảng Ngãi thì Đức Cha Nguyễn Chí Linh giải thích một cách rành rẽ và thuộc lòng tiểu sử của mỗi Đức Cha. Ngài làm việc không nghỉ ngơi nhưng hưu trí rồi, Đức Cha Nguyễn Chí Linh có vẻ khỏe mạnh.
Tôi nói:
– Bà con người Thanh Hóa ở Hoa Kỳ khá lắm, con của họ rất thành công trong việc học hành, cũng như trong công ăn việc làm.
Cô Tâm Lan, một người trẻ rất thành công trong thương trường ở California, nói:
– Người Thanh Hóa không thấy hội họp cô ơi!
Tôi nói:
– Họ không hội họp nhưng người Thanh Hóa ở nước Mỹ hay tị nạn khắp nơi trên thế giới thành công lắm.
Thế hệ thứ nhất thành công, thế hệ thứ hai, thứ ba thành công. Đồng vợ, đồng chồng tát biển Đông cũng cạn, hai vợ chồng Tâm Lan, tức là chủ nhân cơ sở tiệm ăn Tân Hoàng Hương, chăm sóc Đức Cha Nguyễn Chí Linh và cha Đỗ Minh Tuấn rất chu đáo. Đến đâu không có anh em ruột thịt mà được đón tiếp một cách nồng hậu cũng thấy ấm lòng, nhất là những vị lãnh đạo tôn giáo đi đến đâu cũng có người đón tiếp nồng nhiệt, thân thiện như người trong gia đình.
Đức Cha Nguyễn Chí Linh cùng phái đoàn đi hành hương ở Pháp, Ý, Bồ Đào Nha, ngài đã tham dự đại hội Mẹ La Vang tại Đền Thánh Mẹ La Vang, Las Vegas trong 3 ngày từ 3/10/2025 đến 5/10/2025. Đây là lần thứ 18 cộng đoàn Việt Nam ở Las Vegas tổ chức đại hội tôn kính Đức Mẹ La Vang. Đại hội quy tụ rất nhiều Giám Mục và linh mục giảng thuyết nổi danh:
– Đức Tổng Giám Mục Huế, Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh. Vị giám mục có một lịch sử lâu dài với các giáo phận Thanh Hóa và Phát Diệm, đã từng hành hương Đất Thánh tháng 10 năm 2018 do VietCatholic tổ chức và chủ sự lễ đặt tượng Đức Mẹ La Vang duy nhất tại nước Do Thái.
– Đức Giám Mục San Diego, Đức Cha Michael Phạm Minh Cường, vừa là vị Giám Mục mới nhất người Việt Nam vừa là vị Giám Mục được Đức Giáo Hoàng Leo XIV bổ nhiệm làm Giám Mục chính tòa đầu tiên trong triều đại của người, cũng là vị Giám Mục chính tòa đầu tiên cùa người Việt Nam tại Hoa Kỳ và đang gây sôi nổi trên diễn đàn quốc tế vì những chương trình mục vụ cứu giúp và sát cánh với người nhập cư, đương đầu với các đợt ruồng bắt di dân hàng loạt mới đây tại Hoa Kỳ.
– Đức Giám Mục Phụ Tá Tổng Giáo Phận Toronto, Đức Cha Vicente Nguyễn Mạnh Hiếu, là vị giám mục đầu tiên gốc Á Châu ở Canada. Cuốn sách “New Faces of Canadian Catholics: The Asians” của linh mục Terence Fay, đã đánh giá việc bổ nhiệm của Ngài là một cơ hội lịch sử của Canada, và được chương trình truyền hình Salt and Light Catholic (Muối và Ánh sáng) ca ngợi là: “Ông có sự kết hợp của tuổi trẻ, trí thông minh, sự thánh thiện và khả năng xã giao với công chúng”. Cũng như Đức Cha Michael Phạm Minh Cường, Đức Cha Vicente Nguyễn Mạnh Hiếu đã từng học và trở thành kỹ sư điện tử trước khi dâng mình cho Chúa.
Về phần các linh mục giảng thuyết nổi danh, ngoài các vị linh mục Dòng Chúa Cứu Thế như Cha Giám Phụ tỉnh Đa Minh Nguyễn Phi Long, Cha Phêrô Nguyễn Văn Khải, Cha MJ Nguyễn Trường Luân, còn có linh mục Mathew Nguyễn Khắc Hy dòng Xuân Bích, giáo sư Thần học Tín Lý tại Đại Chủng Viện Assumption, San Antonio, TX.
Chúng tôi rất mừng các linh mục, Giám Mục hưu trí nhưng vẫn làm việc, giúp đồng bào nghèo, trẻ con nghèo, giúp người già hưu trí. Xin Chúa ban phép lành cho những vị lãnh đạo tôn giáo sống lâu trăm tuổi để giúp đỡ những người khốn khổ, để họ có niềm tin mà sống vui, sống khỏe trong Hồng Ân của Thiên Chúa.
Orange County, 14/10/2025
KIỀU MỸ DUYÊN
(kieumyduyen1@yahoo.com)
